🐷【一切都是豬膀胱】🐷

豬或許是用途最廣泛多元的家畜，尤其古時候物資較為短缺，無論在東西方文化，豬身上的每個部位幾乎都會被物盡其用，一絲一毫都不放過，包含豬膀胱。

豬膀胱可以拿來做什麼？入菜、入藥，或做成樂器和玩具…等等，都是常見用途，另外，豬膀胱也曾經為藝術史貢獻良多。

------------

在旅居英國的美國畫家約翰･戈夫･蘭德（John Goffe Rand，1801-1873）1841年發明錫製顏料管之前，畫家需要從顏料商那裡買來由礦石或是植物所研磨成的各色顏料粉末，再回到工作室加入亞麻仁油或核桃油等油類，製作成油畫顏料。這些顏料有時就是被分別貯存在一袋又一袋的豬膀胱裡頭，等到需要時再擠出來使用。

雖然比起文藝復興時期的畫室裡，學徒得由研磨礦物粉末，再調製顏料，一切從頭開始來得方便些，但是拿豬膀胱做為顏料容器並非如此完美，例如容易破損導致顏料溢出，或者戳破它們取用顏料時，還得想辦法密封開口。

〝被畫家耽誤的發明家〞蘭德一開始就為他的革命性發明向美國專利局申請專利。這種錫製顏料管不但方便貯存顏料和收納，使用時整潔得多，也不會有怪氣味，同時還可避免顏料變乾的問題，對於畫家來說實在是太方便了！

不過即使提供極大便利性，因為錫製顏料管起初價錢高昂，豬膀胱還得再過個幾十年才會被逐漸淘汰。

就連法國浪漫主義大師-德拉克洛瓦（Eugène Delacroix，1798-1863）這種背景硬又名氣響亮的成功畫家也都繼續使用豬膀胱盛裝顏料，再擠到調色盤上，奔放揮灑出磅礡氣勢與華麗色彩。想像一下公共委託案眾多的德拉克洛瓦大師在工作架上埋頭工作，身邊被成堆豬膀胱包圍的情景，多~浪~漫~（咦😁

待到19世紀中期之後，錫管顏料越形普及，剛好成為印象派漫遊自然，追逐〝外光〞（en plein air）的有利條件。你想想，如果莫內和雷諾瓦每次出門畫畫，要努力捕捉轉瞬即變的光影變化已經很忙碌，還得背上一堆豬膀胱顏料袋，然後萬一不小心失手或是摔一跤，可能就會發生袋破顏料亡的悲劇惹…..

#豬膀胱顏料袋 看這裡
https://www.dailymail.co.uk/sciencetech/article-2561926/Has-Gainsboroughs-paint-set-attic-former-home.html

------------

對於老百姓而言，豬膀胱除了入菜做成義大利香腸Ventricina、西班牙香腸Sobrassada，或是讓人口水流不停的法式佳餚「膀胱雞」，18世紀末的英國因為物資較為豐富，豬膀胱則更常被用來作為玩具。充飽氣體的豬膀胱就像顆氣球被丟來丟去，或是塞進乾燥的豆子在裡頭滾動碰撞發出聲響，都是可以讓小P孩消磨時間和精力的好選擇。

18世紀英國畫家-德比的約瑟夫･賴特（Joseph Wright of Derby，1734-1797）就畫了這麼一幅《兩個男孩和豬膀胱》（Two Boys with a Bladder，c.1769-1770）。

畫面中有一大一小兩個男孩，大男孩正鼓起雙頰就著吸管奮力為豬膀胱吹氣，小男孩則是眼巴巴地盯著大哥完成這項〝神聖的任務〞，想要快點玩到膀胱球。在一片漆黑的背景中，豬膀胱因為被後方的燭光映照，成為畫面中心焦點，就連上頭的血管都清晰可見。

真好奇有沒有怪怪的味道？

像賴特這樣運用單一光源所營造的夜景畫讓人想起法國最著名的〝燭光畫家〞之稱的拉圖爾（Georges de La Tour，1593-1652）宗教畫風格，而男孩吹豬膀胱的題材也早在17世紀的荷蘭藝術中常有所見。

------------

荷蘭黃金時期由於新教信仰不主張崇拜偶像，以往繪製聖經故事和聖人事蹟的宗教畫失去光環，加上較為均富和階級平等的社會風氣，使得資產階級品味崛起，靜物畫、風景畫和風俗畫都成為受歡迎的主題。但是無論靜物畫和風俗畫不免都要隱含警世寓意，這樣才能在欣賞畫作的同時有所提醒增加深度，例如豬膀胱主題就是。

豬膀胱在這類荷蘭〝虛空〞（vanitas）畫作中，不僅僅是玩具而已，其實更像是肥皂泡泡的變體。而肥皂泡泡那瞬間迸裂的脆弱易逝，不就像世間生命與眾多事物般短暫無常嗎？

即使現代科技和醫藥已經有大幅進展，仍有許多人力所無法控制之情況，更何況是疫病侵擾、煙烽戰火交迭起落的古代？無力避免且不可預期的莫可奈何都讓古人更加感慨。因此豬膀胱氣球當然是玩具，但若成為畫作題材時，意義通常就不會如此單純享樂了。

------------

賴特是英國史上首位出了倫敦，回到故鄉，照樣能將事業經營得有聲有色的重要畫家，他的夜景畫自然不可能完全承襲前人而來。

儘管賴特畫作裡戲劇性的明暗對比和光影效果確實受到荷蘭大師林布蘭（Rembrandt Harmenszoon van Rijn，1606-1669）和傑拉德･範･昂瑟斯特（Gerard van Honthorst，1592-1656）等人影響，然而身處工業革命發軔之地，賴特的夜景畫同時反映出啟蒙時代對於科學的專注和興趣，於是他的關注對象還包含科學實驗場景、新式機具器械和工業革命景況等等，並且在畫中探索工業技術和科學成就。

------------

另外，17世紀荷蘭風俗畫出現豬膀胱的背景，通常是農民、市井階級在節慶或是宰殺牲畜場景時。

從17世紀荷蘭畫家卡斯帕･內切爾（Caspar Netscher，1639-1684）所創作的《被屠宰的豬》（Slaughtered Pig，c.1660-1662），也能見到男孩正拿著吸管努力對豬膀胱吹氣。以背景看來，這應該是廚房角落，就樸素的服裝而言，男孩可能是個普通人家的孩子，說不定就是屠夫或是廚房傭人的小孩。

這類荷蘭風俗畫裡的屠宰牲畜主題源自中世紀每年屠宰季的傳統，尤其11月正是把豬隻宰殺之後，醃製或加工，準備年節和寒冬來臨之用。1640年代開始，荷蘭畫家越來越常繪製這類將動物宰殺後，吊掛在木梯橫桿上的景象，背景通常都是在廚房、穀倉或馬就廄裡，就連林布蘭也曾經創作現存於羅浮宮的《被屠宰的公牛》（Slaughtered Ox，1655）。

同樣都是屠宰動物，畫面意義卻會隨著對象而不同。

牛對農耕工作貢獻良多，又象徵精力旺盛的男性，也常被當成供品，因此自古代就有犧牲的涵義，被屠殺的牛同時也代表耶穌為了拯救人類而受難。不過豬就不同了，由於平常食慾太好，狼吞虎嚥又無法提供勞力回饋，因此宰殺豬隻有時含有貪婪寓意，而豬的貢獻得等到牠死後才能好好發揮作用。

------------

跟荷蘭風俗畫裡衣著平淡的男孩相比，在《兩個男孩和豬膀胱》中，賴特筆下的男孩卻穿得極為講究。你看他們的蕾絲領口和袖口、金色滾邊和緞面衣料，都不是一般老百姓的穿著。

事實上，這比較可能是賴特為了呼應英國當代流行的〝花俏畫〞（fancy pictures）風格所創作，而非呈現真實情景。畢竟賴特是位成功的肖像畫家，技巧與創意缺一不可，即使要畫農村產物豬膀胱，也要賞心悅目才能迎合金主們挑剔的品味啊~

同樣都是豬膀胱，賴特卻讓它增添了科學實驗的知識性和精緻感，為豬膀胱的人生開闢了另一條道路。要是這位豬膀胱地下有知，會不會給他有點感動？🐷🐷🐷

#一切都是豬膀胱🐽
#不要再誤會豬了🐖
#非洲豬瘟退散

#東西縱橫記藝JunieWang
#部落格 https://juniewang.mystrikingly.com/#articles
#IG https://www.instagram.com/art.junie/

圖片來源 : 網路
《Copyright © 2021東西縱橫記藝JunieWang版權所有，禁止擅自節錄，若需分享請完整轉貼並註明來源出處》

Tuổi trâu hay tuổi bò?

Tìm hiểu mới biết, thực ra ko có tuổi Sửu con Trâu và tuổi Mão con Mèo. Mà, khi du nhập văn hoá từ Tàu vào, vì Việt Nam ko có bò và ko có thỏ, nên mới thay tuổi bò thành trâu và thỏ thành mèo.

Nên, xét về tuổi con vật, thì các bạn tuổi trâu thực ra là tuổi bò.

Lâu nay, hỗ trợ truyền thông cho Trung tâm Việt Thanh sản phẩm An cung trúc hoàn cho người tai biến cứ thắc mắc, vì sao lại dùng sỏi mật bò mà lại gọi là ngưu hoàng, vì ngưu rõ là trâu. Nhưng thực ra ko phải, ngưu là cả bò lẫn trâu, mà sâu xa gốc tích hơn nữa thì nó lại mang ý nghĩa bò nhiều hơn.

Cùng tìm hiểu tí nhỉ?

Ngưu 牛 là tiếng Hán Việt, gần với các cách đọc của miền Nam Trung Quốc như Quảng Đông ngau4. Theo như các vị tiền bối như P. Của trong Đại Nam Quốc Âm Tự Vị (1895) hay Đào Duy Anh, Thiều Chửu (Hán Việt Tự Điển/HVTĐ), Lê Ngọc Trụ, theo Tam Tự Kinh, Việt-Hán Thông Thoại Tự Vị của Ðỗ Văn Ðáp … thì ngưu là trâu.

Từ điển Hoa Việt thông dụng của Khổng Đức và Long Cương (NXB Văn hoá Thông tin – 1996), Trần Văn Chánh (TĐHV, 2005) thì cho ngưu là trâu bò…

Còn theo học giả Nguyễn Văn Khôn (HVTĐ, 1960) ngưu là bò; Nhưng Đào Duy Anh có thêm nhận xét rằng ta nhận lầm ngưu là bò!

Tiếng Trung (Quốc) bây giờ dùng từ kép thuỷ ngưu HV (Hán Việt) 水牛 hay giọng Bắc Kinh (theo bính âm, pinyin) là shui3 niu2 dùng để chỉ con trâu. Còn con bò là mẫu ngưu HV 母牛 hay mu3 niu2 BK. Hoàng ngưu HV 黄牛 và hoả ngưu 火牛 cũng dùng để chỉ loài bò. Con bò đực (bull tiếng Anh, taureau tiếng Pháp) là công ngưu 公牛 hay ngưu 牛. Lựu ngưu 瘤牛 là loại bò có cục bướu (bò u, zebu). Bò Tây Tạng có lông và đuôi rất dài (yak) gọi là mao (ly) ngưu 犛牛. Tê hay con tê giác (rhinoceros) gọi là tê (tây) ngưu (hay tây ngu) 犀牛 có da dầy và sừng mọc ở mũi. Còn loại bò Mỹ nhiều lông (bison) gọi là dã ngưu 野牛 …v.v… Điều này cho thấy ngưu được dùng như một danh từ chỉ chung loại cũng như cá, chim… trong tiếng Việt. Các danh từ chỉ chung này cần thêm chữ để thêm chính xác như cá lóc, cá thu ... chim se sẻ, chim bồ câu ... Thành ra ngưu có thể là bò và cũng có thể là trâu.

Hỏi người bạn Bắc Kinh nghĩa của ngưu thì quả đúng theo nghĩa chung là trâu bò!

Cách dùng mơ hồ của cụm từ Sửu Ngưu

Nghĩa chung của ngưu chỉ trâu bò dẫn đến cách dùng mơ hồ của cụm từ Sửu Ngưu 丑 牛 trong văn hoá Trung Quốc. Mười hai con giáp (sanh tiêu) của TQ thường là từ ghép như Tý Thử 子鼠 , Sửu Ngưu 丑 牛 , Dần Hổ 寅虎 , Mão Thố 卯兔 ... hầu như để nhắc nhở dân Hán nghĩa nguyên thủy của các loài vật tương ứng - điều này khác hẳn với văn hoá ngôn ngữ dân Việt. Người Việt không bao giờ nói ’Sửu Trâu’ cả (vì Sửu chính là tiếng Hán gốc Việt là Trâu), ta thường nói tuổi Sửu hay tuổi (con) trâu. Thêm vào đó là người TQ lại có khuynh hướng dùng bò (ox) thay vì trâu (buffalo, water buffalo) trong Sửu Ngưu 丑 牛thay vì trâu (buffalo, water buffalo) của Việt Nam.

Về ý kiến Trần Quốc Vượng và An Chi

GS Trần Quốc Vượng/TQV có một bài viết về ’Con trâu và nền văn hoá Việt Nam’ in lại trong cuốn ’Văn hoá Việt Nam - tìm tòi và suy ngẫm’ (NXB Văn Học - 2003); Theo thiển ý người viết, dựa vào các dữ kiện phần trên, thì TQV đã không được chính xác cho lắm về sự ’hiểu lầm của các thầy đồ Nho học ... thường dạy học trò ’ngưu là trâu, mã là ngựa ..’, và ông cho ngưu là bò. Học giả An Chi đã đến gần mục tiêu hơn khi cho rằng ngưu chỉ con trâu ngày xưa và nếu đứng một mình thì chỉ con bò.

Ta thấy trong các tranh cổ như Lão Tử kỵ ngưu (老子騎牛) và Thập Mục ngưu đồ (十牧牛圖) đều là hình dáng của loài trâu chứ không phải là loài bò!

Nhưng để ý là trong các món ăn Quảng Đông miền nam TQ (khác nhiều với Bắc Kinh, Thượng Hải ...) thì hủ tiếu thịt bò gọi là ngầu phảnh (ngưu phấn HV) cho thấy cách dùng ngưu là bò - so với ngưu xa HV (xe bò), ngưu nhục (thịt bò, beef/bœuf), ngưu nhũ (sữa bò) ...v.v...

Về ý kiến Lê Ngọc Trụ

Trong vốn từ Hán có các chữ cổ 牯 (bò đực), khẩu (trâu bò) đáng chú ý : tiếng Phạn con bò là गो (go) cùng một gốc proto Ấn-Âu với cow (tiếng Anh) cu (tiếng Anh cổ), go (Mundari) , ko (Đan Mạch), koe (Hà Lan), kuh (Đức), ko (Thuỵ Điển), ko (Frisian/Frysk), kouh (Luxembourh), kau (Maori), bo (Ái Nhĩ Lan)

Có thể cổ là tàn tích giao lưu văn hoá với Ấn Độ từ thời Thượng Cổ cũng như với các dân tộc khác ở phương Nam (tên 12 con giáp chẳng hạn). Cũng theo học giả Lê Ngọc Trụ/LNT trong "Tầm Nguyên Tự Điển Việt Nam" (1993) thì dạng ko गो môi hoá (labialisation) là bo và trở thành bò tiếng Việt, bos (La Tinh) ... so với niu, ngưu (từ gốc ku) : "Đây là những tiếng mượn có nguồn gốc xa ... mà ta không dè ..." (trang 51, sđd). Người viết chỉ ghi nhận ý kiến trên của LNT cho thấy những cách nhìn khác nhau mà thôi, tuy rằng không đồng ý với ông. Tiếng Thái bò có các dạng koh โค và wua วัว (môi hoá âm đầu của *bu hay bò ?) so với trâu là kwaai ควาย , grabèu ควาย ; Giao lưu văn hoá và ngôn ngữ Thái và Hán còn để lại dấu tích trong chữ ngua งัว (so với ngưu HV và các dạng đọc của giọng Hẹ, Quảng Đông đã viết ở trên) : ngua งัว cũng chỉ chung trâu bò.

Vậy tóm lại, tuổi năm nay của các bạn là tuổi bò, còn ngưu là bò hay trâu thì tranh cãi tiếp.

(Bài chiết từ nhiều nguồn)

在那個我還太年輕
年輕到分不清楚
什麼是男朋友、什麼是情人的時候
我以為情人僅是杜德偉的90年代暢銷金曲
而男朋友、情人
也只是說法上的不同

但其實就跟公牛隊叫Chicago bulls一樣
Bull是未閹割的牛
Ox可指閹割過的
Cow是母牛
選用bull是有它特指的什麼的
不然你想想看
叫Chicago Oxen能看嗎？

情人之於男朋友也是一樣
後來我發現
男朋友是那種
「誒誒誒可以幫我買一下衛生棉嗎？」
「誒你可以幫我取包裹嗎」
寫實主義般的存在
而情人則完全不同
情人好像黛玉葬花、
好像華格納絢麗的華彩女高音、
好像騎士精神
是過於浪漫近乎不切實際的存在

雖說情人跟男朋友不太一樣
但還是有人很幸運的
得到男友、情人、工具人健達出奇蛋
對於這種人
我想我們就讓他們在臉書放閃到死好了沒關係
難道人家中樂透不能炫富一下嗎？
而說了這麼多
其實我只是想跟大家講今天是白色情人節而已
祝大家都找到
像蛤蜊一樣會送128朵玫瑰花那麼浪漫的男友
（整人專家）