[Ký sự hành trình:
Những ngôi chùa Việt thân thương nơi Đất Phật]
🙏 CÓ NGÔI CHÙA NI MANG TÊN KIỀU ĐÀM DI
NƠI ĐẤT TỲ XÁ LI 🙏

Cách đây đúng một năm, nhà MayQ Go lần đầu tiên mở được chuyến bay thẳng đến Tứ Động Tâm – tức tứ cụm đại Thánh tích nơi Đức Phật từng trải qua những cột mốc quan trọng của cuộc đời Ngài. Hôm ấy tới một nơi là Vaisali – còn gọi là Thành Tỳ Xá Ly, một trong những nơi Đức Phật trải qua nhiều năm hoằng pháp, tụi mình được đưa vào một nơi thật đặc biệt: Chốn Tổ Ni Đoàn – tức là chốn Tổ, nơi thành lập ni đoàn đầu tiên của Phật giáo trên thế giới. Lúc đó, nghe câu chuyện Bà Kiều Đàm Di mà thương quá!

Chuyện kể rằng, thời điểm bấy giờ, trong Phật giáo chỉ có người nam tử mới được đi tu, và Đức Phật không cho phép nữ giới xuất gia. Ngài cho rằng, nữ giới như một viên ngọc quý, có ngọc quý trong nhà thì huynh đệ dễ mích lòng nhau vì sanh lòng tham mong chiếm giữ ngọc, còn kẻ cướp thì rình rập muốn vào cướp…, tóm lại là sẽ khó an cho nơi tu tập. Vì thế, đã nhiều lần, nhiều người nữ đến xin Đức Phật được cho theo xuất gia, Ngài đều không đồng ý. Chính người mẹ từng có công nuôi dưỡng Ngài sau khi mẹ ruột, hoàng hậu Maya qua đời, bà Kiều Đàm Di, cũng đã từng hai lần đệ lên nguyện ước này, cũng bị Ngài từ chối.

Lần thứ ba, bà Kiều Đàm Di không thối ý. Bà thuyết phục 500 nữ quyến hoàng tộc của dòng họ Thích Ca (là dòng họ gia đình Đức Phật) xuống tóc, đắp y hệt như trang phục của các bậc tu hành rồi đi bộ hàng mấy trăm cây số từ kinh thành Ca Tỳ La Vệ về đến nơi Đức Phật đang ngụ để hoằng pháp là thành Tỳ Xá Li (tức Vaisali ngày nay) để một lần nữa xin phép Đức Phật được tham gia hàng ngũ tu tập chính thống. Lại một lần nữa Đức Phật xin phép chối từ. Lần này, thị giả của Đức Phật là Ngài A Nan – cũng là một em họ của Đức Phật, động lòng thương cảm tấm lòng và quyết tâm của dưỡng mẫu của Ngài, biết Đức Phật là một người cực kỳ hiếu thảo nên đã khéo léo dùng mưu trí cùng sự biến báo của lý lẽ đễ thuyết phục Đức Phật đồng ý. Khó chối từ với tất cả tấm lòng thành này, Đức Phật đưa ra 8 điều luật khắt khe để hầu làm những người nữ thoái lòng nản chí mà lui (và quanh việc ban hành 8 điều luật này cũng có thêm một số hướng giải thích ý vị, sâu xa khác nữa, tuy vậy, với khuôn khổ bài viết hôm nay, xin phép dừng lại ở điểm này). Tuy vậy, bà Kiều Đàm Di cùng 500 nữ quyến nhà Thích Ca vẫn đồng lòng chấp nhận. Thế là rốt cục, Đức Phật đồng ý. Và cũng chính tại nơi đó, thời điểm đó, Ni Đoàn đầu tiên của Phật giáo đã ra đời.

Không biết mọi người nghe câu chuyện này sẽ cảm thấy thế nào. Chứ mình, thực sự ngày hôm đó, trực tiếp đứng trên mảnh đất thiêng liêng đó, ngắm nhìn tháp gạch vung vung hình bầu dục mà người ta hay gọi là Tháp A Nan để ghi nhớ công lao của Ngài A Nan trong sự ra đời của ni đoàn Phật giáo, ngắm cái trụ đá có hình ông sư tử trên cùng mà được biết rằng đó là Trụ đá Vua A Dục – cũng là trụ đá còn nguyên vẹn hiếm hoi (nếu không muốn nói là duy nhất) còn sót lại mà vua A Dục đã cho dựng nên để sau này người đời còn tìm lại được mà ghi nhận nơi chốn thánh tích…, tự nhiên trong lòng cồn lên một nỗi xúc động đến rưng rưng! Những cái gì trước giờ mình nghĩ vốn rất bình thường, ví dụ như nhìn thấy một vị ni sư trong môi trường tu tập hay sinh hoạt, mình đâu nghĩ rằng để có được điều này, đó từng là cả một sự đấu tranh bền bỉ và kiên trì của bao nhiêu con người, mà công lớn hàng đầu phải kể đến bà Kiều Đàm Di – tên gốc là Mahapajapati Gotami hay Gautami – người mẹ không có công sinh mà đầy công dưỡng dục thái tử Tất Đạt Đa nên người!

Rồi sau đó nữa, cứ mỗi chuyến Tứ Động Tâm tiếp theo, chúng mình lại được trở lại nơi chốn thân thương đó… Thế nhưng mãi đến chuyến Tứ Động Tâm 4 vừa rồi, ngẫu nhiên trong đoàn có mấy anh chị doanh nhân trong một nhóm doanh nghiệp thiện nguyện bảo rằng muốn ghé thăm chùa ni Kiều Đàm Di tại Vaisali để góp cúng dường các sư cô tại đây tiền lo đồng phục cho 2.000 em học sinh của ngôi trường do chùa khởi xướng, tụi mình mới biết, thế hóa ra, ngay tại đất thiêng từng lập Chốn Tổ Ni Đoàn, lại có hẳn một ngôi chùa ni mang tên Kiều Đàm Di của người Việt mình nha!

Và hẳn bạn cũng hiểu được, cảm giác xúc động của mình khi trong chuyến đi ấy, thực sự tụi mình đã lách thời gian ra để có mặt được tại ngôi chùa ấy. Ngắm nhìn không gian rộng rãi thoáng đạt mang đậm nét đặt trưng của chùa Việt Nam, ngỡ ngàng trước khối lượng đồ sộ các bản kinh quan trọng của Phật giáo Đại Thừa, như Kinh Pháp Hoa, Kinh Lăng Nghiêm… được chạm khắc đầy tỉ mỉ, dày công và tinh tế phủ khắp các mặt tường trong ngoài của các tầng đại tháp, bằng cả ba thứ tiếng: tiếng Việt, tiếng Anh, tiếng Hoa! Bạn cũng hiểu cảm xúc của chúng mình khi từng bước lạc vào cõi thanh tịnh trang nghiêm với trường năng lựng thanh cao, và đặc biệt, sững sờ trước gian thờ tôn tượng Ni Tổ Kiều Đàm Di với nét mặt từ ái và đậm đức hy sinh, mà các ni sư tại đây vô cùng kính cẩn giới thiệu với chúng mình. Mình quỳ xuống đảnh lễ Bà, tự nhiên trong lòng dâng trào một cảm giác khó tả.

Một ngôi chùa vô cùng rộng lớn, vậy mà quản lý chùa là ba vị sư cô còn rất trẻ, nét mặt trong veo. Các cô nhiệt tình mời đoàn vào nghỉ chân, mời dùng nước mát các cô nấu, chà là đặc trưng của Ấn Độ, và vui vẻ chia sẻ với chúng mình những thành quả mà chùa ni Kiều Đàm Di đã kiên trì vận hành được những năm này. Đó là một ngôi trường dành cho hơn 2.000 em học sinh Ấn Độ, để cho các em được đến trường, được tiếp cận với tri thức mà sau này thay đổi được số phận mình. Các sư cô cho biết, để thuyết phục ba mẹ cho các em đến trường cũng là một vấn đề khó khăn, vì không ít người Ấn quan niệm rằng nghèo hay dốt là hậu quả từ những việc ác làm từ kiếp trước, nên không muốn thay đổi sự nghèo hay dốt ấy… để cho trọn quả, thì mới mong đời sau đổi đời được. Thế nhưng đến hôm nay thì kết quả đã rất khả quan rồi. Các em mê đến trường, mê con chữ, và các thầy cô (cũng toàn là người Ấn) được trả lương đầy đủ để đến dạy dỗ các em mỗi ngày. Đoàn chúng mình mỗi người cũng tự giác cúng dường vào để giúp các ni sư có thêm quỹ để chạy tiếp nguồn lương này. Mình hỏi, “Mùa hành hương từ VN sang Ấn chỉ kéo dài có từ tháng 9 tháng 10 đến tháng 2 tháng 3, vậy những tháng còn lại, không có tiền cúng dường từ Phật tử từ Việt Nam sang, các cô làm sao có tiền trả lương cho các thầy cô?” Các cô cười hiền khô: “Thì cũng phải cẩn thận tính toán, để dành cho những mùa khó khăn trong năm, cô ạ.”

Được biết, chùa Kiều Đàm Di ở đất Tỳ Xá Ly này là một cơ sở từ chùa Kiều Đàm Di gốc tại Bồ Đề Đạo Tràng, do ni sư Khiết Minh khởi xướng. Đến nay, đây là nơi tu học và hoằng pháp của các ni sư từ Việt Nam sang. Và, trong những nỗ lực làm ‘tốt đạo đẹp đời’ ấy, các ni sư còn không quên những phận đời khó khăn nơi xứ người, dẫu không cùng dòng máu Việt…

Chia tay trong bịn rịn, mình nói với các sư cô: “Nếu đủ duyên, tháng 11 tới nhà MayQ Go chúng con sẽ quay lại thăm chùa mình ạ, và cũng để đưa được thêm nhiều người Việt nữa đến viếng một người đáng kính: Bà Kiều Đàm Di, cùng với các vị trong ni đoàn đầu tiên, từng gian khó mà kiên trì để được thực hiện quyền tu hành của mình, cách đây gần 2.600 năm… Lúc đó nói vậy chứ trong lòng cũng không chắc chắn lắm liệu có mở chuyến được hay không, vì lúc đó lượng người đăng ký chuyến Tứ Động Tâm 5 chỉ mới có đâu tầm 70 người. Thế nhưng, không hiểu vì sao mình có một trực giác mạnh mẽ là chuyến đi sẽ mở được, thậm chí, còn thấy trước được chuyến đi ấy sẽ cực kỳ xúc động và rất thương. Bởi chẳng lẽ, Ơn Trên đã mở duyên cho chúng mình biết và đến thăm được thêm những hai ngôi chùa của người Việt, không nằm trên những vùng đất nổi tiếng như Bồ Đề Đạo Tràng, mà lặng lẽ và đầy kiên trì tại những vùng đất thánh linh xa xôi: Chùa Đại Lộc – nơi Phật chuyển pháp luân đầu tiên, hay Chùa Kiều Đàm Di – nơi thành lập Ni đoàn đầu tiên…

Và có lẽ cũng là duyên đưa, giờ đây, khi mình gõ những dòng này, chuyến bay chỉ còn có 19 chỗ cuối cùng là đầy chuyến! Có những điều kỳ diệu đang âm ỉ vận hành, có những nỗ lực chung của rất nhiều người: những vị khách đi chuyến Tứ Động Tâm 4 về thương quá, khuyến khích bà con, bạn bè đi để trải nghiệm; các sư thầy bên chùa Bửu Quang – nơi khởi duyên chuyến 5 lần này cũng cật lực vận động Phật tử, các khách chuyến tour khác nhà MayQ Go hay tin về chuyến đi đặc biệt này cũng hoan hỉ thu xếp thời giant ham dự…

Và bạn thấy đấy. Đôi khi bạn cứ hết mình đẩy một con thuyền ngỡ là rất nặng, và bạn cứ giữ trong lòng một niềm tin mạnh mẽ, là kiểu gì nó cũng sẽ trôi. Thì rốt cục, nó cũng sẽ trôi!

Chuyến 9-15/11/2019 hứa hẹn sẽ là một chuyến đặc biệt nhất từ trước đến giờ khi lần đầu tiên, số ngày ‘truyền thống’ của tour Tứ Động Tâm nhà MayQ Go điều chỉnh từ 6 lên thành 7 ngày. Bảy ngày, để dự Đại lễ Dâng y Kathina tại Chùa Đại Lộc, cũng sẽ dành thời gian viếng thăm ngôi chùa ni thân thương mang tên Kiều Đàm Di này. Hẹn mọi người nhé!

(18.10.2019 – QH)
#MayQGo #TuDongTam

💙 Vì chỉ còn có 19 chỗ cuối cùng, nên mọi người ai muốn có mặt luôn trong chuyến Tứ Động Tâm 5 này vui lòng thu xếp đăng ký sớm nhé! Cám ơn cả nhà.