【我來自Samoa】
#Tattoo 這個字，原來源自薩摩亞文？
但 #薩摩亞 這個地方，你有否聽過？
你又知不知道，有幾十個薩摩亞人在香港工作、生活？
這個面積只有三個香港大的南太平洋島國，文化上有何特色？
從迪士尼動畫 #魔海奇緣 的世界，來到繁忙擠迫的都會，薩摩亞人如何融入本地社群？

#Samoa
#欖球
#火刀舞 #FireKnifeDance
#Moana

全集重溫：
https://www.rthk.hk/tv/dtt31/programme/globaltraveller/episode/757957

TẠI SAO NGƯỜI VIỆT NAM GẦY?

Trên Weibo, 9GAG, Reddit hay Quora, có nhiều bài đăng thắc mắc rằng tại sao Việt Nam lại có nhiều người gầy? Trong khi Việt Nam không phải là một quốc gia đang gặp nạn đói, ngược lại, còn là một cường quốc xuất khẩu lương thực?

Cách đây ít lâu, một thống kê của WHO cho biết Việt Nam là một trong những quốc gia có tỷ lệ béo phì thấp nhất trên thế giới với khoảng 2,1% - theo một số thống kê khác mới cập nhật hơn thì con số này rơi vào khoảng 2,7 đến 3.5%. Cùng quan điểm này, tờ Telegraph công bố bản đồ các quốc gia dựa trên tỷ lệ béo phì trên thế giới, và bản đồ của tờ này cũng cho thấy Việt Nam là quốc gia “xứ sở của người gầy”, với tỷ lệ người dân béo phì “lên tới” khoảng 1,7% dân số, một số tài liệu được công bố mới thì rơi vào khoảng 2,9 đến 3.5%.

Ngay tại châu Á, tỷ lệ số người béo thì của Việt Nam cũng ở một mức độ thấp. Một số quốc gia có tỷ lệ béo phì thấp tiệm cận với Việt Nam như Campuchia với 3,9%; Nhật Bản với 4,3%; Nepal với 4,1%; Afghanistan với 2,2%...

Khi những con số này được công bố, có một cuộc tranh cãi tương đối rôm rả về nguyên nhân mà Việt Nam là một trong những quốc gia có tỷ lệ béo phì thấp nhất thế giới trên nhiều diễn đàn quốc tế như Reddit, Quora, 9GAG... Một số nguyên nhân được chỉ ra là do Việt Nam có mức thu nhập trung bình đầu người ở mức trung bình thế giới - nói thẳng ra là do nghèo, do nạn đói (?), do chiến tranh (?)...

Thực tế, thu nhập trung bình không có nghĩa là có tỷ lệ béo phì thấp. Hãy chú ý về những quốc gia béo nhất thế giới, đó là Nauru, Tuvalu, Samoa, Tonga, Kiribati… đều có mức thu nhập bình quân đầu người chỉ ở ngưỡng trung bình của thế giới. Đặc biệt là Kiribati có mức thu nhập trung bình ở ngưỡng trung bình thấp, nhưng lại đứng trong 10 quốc gia béo phì nhất, đảo quốc này có tới trên 50% dân số bị béo phì. Ngược lại, thu nhập cao không có nghĩa là có tỷ lệ béo phì cao, ví dụ tiêu biểu là Nhật Bản với 4,3%, Hàn Quốc với khoảng 5 - 6% hay Singapore với khoảng 6 - 7%. Tuy nhiên, tại các quốc gia phương Tây có mức thu nhập phát triển lại có tỷ lệ béo phì phổ biến ở mức cao. Như Mỹ với 33%, Anh là 29%, Đức là 26%...

Vậy nguyên nhân nào khiến cho Việt Nam có tỷ lệ béo phì ở mức độ thấp đến như vậy?

Nguyên nhân đầu tiên đó là người Việt Nam ăn nhiều rau củ quả. Nếu tính dựa trên số rau củ quả bình quân đầu người Việt Nam tiêu thụ thì không hẳn là cao so với thế giới, mỗi ngày, một người Việt tiêu thụ khoảng 0,23kg rau và 0,15kg quả, nằm ở mức trung bình khá của thế giới (top 40 - 80 quốc gia). Nhưng, Việt Nam lại nằm trong 20 quốc gia có mức rau củ/khẩu phần ăn lớn nhất thế giới. Ví dụ như trong món bún trộn, có tới khoảng 20 - 30% khẩu phần ăn là rau củ và gia vị liên quan đến rau, trong khi món phổ biến tương tự tại phương Tây là Spaghetti lại chỉ có khoảng 5 - 8% phần ăn là rau củ. Hoặc như món bít tết phương Tây ăn kèm với ít rau hoặc salad, thì người Việt Nam ăn thịt nướng từng miếng nhỏ với nhiều rau, củ đi kèm. Các rau củ mà người Việt Nam chủ yếu là rau củ sống hoặc chế biến luộc hấp, còn rau củ mà các quốc gia phương Tây ăn thường chế biến kèm dầu, mỡ nên về cơ bản, chế độ ăn rau của Việt Nam trong các món phổ thông là “xanh” hơn. Điều này đem lại sự cân bằng dinh dưỡng hiếm có.

Đã ăn nhiều rau, người Việt cũng ăn tương đối ít dầu mỡ, chuộng các món hấp, luộc. Người Việt có thể luộc, hấp gần như các món từ rau, thịt, hải sản… Ngoài ra, các món cuốn, gỏi của Việt Nam cũng rất “xanh” với tỷ lệ rau lên tới 70% món ăn - đừng nhầm lẫn sang các món cuốn, nem rán nhé. Một món ăn phổ biến khác trong các bữa nhậu của người Việt là lẩu, món ăn hiếm hoi có nhiều dầu mỡ từ thịt động vật, nhưng người Việt cũng ăn kèm với rất nhiều rau. Thậm chí, người Việt còn có hẳn một món lẩu có tới 90% là rau - lẩu rau.

Hoặc hãy lấy ví dụ về các đầu bếp gốc Việt như Christine Hà, Jack Lee, Luke Nguyễn… Họ luôn lựa chọn các món ăn có nhiều thành phần là rau củ, gia vị. Các đầu bếp này có chung một nhận định là họ bị ảnh hưởng bởi văn hóa Việt Nam chuộng rau, củ quả, gia vị từ cha mẹ của họ.

Một nguyên nhân khác khiến cho người Việt gầy nằm ở yếu tố “xã hội”. Người Việt là quốc gia đồng văn Đông Á với Hàn, Trung, Nhật, Triều. Các quốc gia này đều là những quốc gia chuộng vẻ đẹp mỏng manh, gầy, cao, da trắng. Chính vì “tiêu chuẩn” này, người Việt có hẳn một câu để khuyến khích ăn rau là “ăn rau cho đẹp da”. Sự bùng phát của mạng xã hội, của những chương trình truyền hình thực tế, dạy nấu ăn… trong đó, nổi trội là những chương trình nói về ăn uống lành mạnh được rất nhiều người đón xem. Phần lớn các beauty blogger, vlogger.. của người Việt đều có ngoại hình gầy. Và ngay cả khi các vlogger, blogger làm về ăn uống, họ cũng có ngoại hình chỉ ở mức hơi béo một chút.

Vấn nạn “body shaming” ở Việt Nam tương đối trầm trọng. Nhưng nếu xét ở một mức độ giữa những người thân thiết với, việc này khiến cho người Việt chú tâm đến quá trình ăn uống, lựa chọn thực phẩm hơn. Thực tế, gầy hay cân đối vẫn tốt hơn là béo. Thêm nữa, do “trời sinh”, người Việt thấp bé, nhẹ cân và gầy hơn so với mặt bằng chung của thế giới.

Phần lớn người Việt vẫn sống ở khu vực nông thôn, nơi mà các nguồn lương thực, thực phẩm, rau củ đều tự cung tự cấp và đa phần những người lao động trong khu vực nông thông đều gắn liền với những công việc khá nặng nhọc. Với khí hậu nhiệt đới, nguồn rau củ rất sẵn có và giá rất phải chăng, và cũng do khí hậu nóng nên người Việt có xu hướng hạn chế ăn đồ dầu mỡ. Có một câu đùa mà tin là nhiều người đã nghe rồi, đó là “người Việt có thể ăn mọi thứ trong tự nhiên”, bao gồm cả động vật và thực vật. Người Việt có nhiều loại rau dại, củ quả từ tự nhiên mà không cần phải trồng trọt, đúng nghĩa “hái lượm” - và xu hướng này đặc biệt được ưa chuộng ở vùng nông thôn.

Theo CNN, Việt Nam là một trong những nền ẩm thực lành mạnh nhất thế giới, cùng với Nhật Bản, Thái Lan, Hy Lạp… Cùng nhận định chung với CNN là tạp chí du lịch Big7Travel, Travel Earth… Và câu chuyện tại sao người Việt lại có tỷ lệ béo phì thấp nhất chủ yếu là do “gu” ăn uống, thói quen ẩm thực, khí hậu…

---
#tifosi

Tư liệu tham khảo:
1. Top 5 Countries with the Healthiest Cuisine - Nybeautyandhealth Blog.
2. 11 amazing facts about Nauru, the least visited, most obese nation on Earth, Telegraph
3. Ourworldindata - Obesity
4. Ranking: Countries By Obesity
5. Most Obese Countries in the World
Và một số tư liệu khác.

南太平洋島國薩摩亞新總理已確認，她將取消一個中國資金支持的港口項目😱👈。

*Cập nhật đến 7h tối ngày 15/04 (theo giờ Houston, TX)

Tại Hoa Kỳ:
- Tổng số ca nhiễm: 644,061
- Số ca tử vong: 28,526
- Số ca hồi phục: 48,710

• Cụ thể:

Ca tử vong Ca nhiễm Ca tử vong
+ New York MAP » 213,779 11,586
+ New Jersey MAP » 71,030 3,156
+ Massachusetts 29,918 1,108
+ Michigan MAP » 27,893 1,919
+ Pennsylvania 26,490 771
+ California MAP » 26,253 813
+ Illinois MAP » 24,593 955
+ Florida MAP » 22,081 591
+ Louisiana MAP » 21,951 1,103
+ Texas MAP » 15,678 377
+ Connecticut MAP » 14,755 868
+ Georgia MAP » 14,304 545
+ Washington MAP » 10,694 552
+ Maryland MAP » 10,032 349
+ Indiana MAP » 8,955 436
+ Colorado MAP » 7,941 329
+ Ohio MAP » 7,791 361
+ Virginia MAP » 6,500 195
+ Tennessee MAP » 5,654 123
+ North Carolina 5,123 122
+ Missouri MAP » 4,895 163
+ Alabama MAP » 4,149 122
+ Arizona MAP » 3,962 142
+ Wisconsin MAP » 3,721 182
+ South Carolina 3,553 97
+ Mississippi MAP » 3,360 122
+ Rhode Island MAP » 3,251 87
+ Nevada MAP » 3,137 130
+ Utah MAP » 2,549 20
+ Oklahoma MAP » 2,263 123
+ Kentucky MAP » 2,210 115
District of Columbia 2,197 72
+ Delaware MAP » 2,014 46
+ Iowa MAP » 1,995 53
+ Minnesota MAP » 1,809 87
+ Oregon MAP » 1,663 58
+ Arkansas MAP » 1,569 33
+ Kansas MAP » 1,502 76
+ New Mexico MAP » 1,484 36
+ Idaho MAP » 1,464 39
+ South Dakota 1,168 6
+ New Hampshire 1,139 32
Puerto Rico MAP » 974 51
+ Nebraska MAP » 931 21
+ Maine MAP » 770 24
+ Vermont MAP » 759 30
Guam 750 6
+ West Virginia 697 10
+ Hawaii MAP » 511 9
+ Montana MAP » 404 7
+ North Dakota 365 9
+ Alaska MAP » 291 7
+ Wyoming MAP » 282 1
Virgin Islands 51 1
Northern Mariana Islands 13 24 2 4
American Samoa 0 — — —

* Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mark Esper nói rằng Trung Quốc vẫn còn đang che giấu các thông tin liên quan tới dịch bệnh. "Lẽ ra phía Trung Quốc nên minh bạch sớm hơn và chia sẻ nhiều dữ liệu hơn. Khi đó, chúng ta sẽ có sự hiểu biết tốt hơn về con virus này và tìm ra cách xử lý nó" - ông Esper nói trên Đài Fox News. Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ nhấn mạnh: "Thậm chí đến hôm nay, chúng ta vẫn thấy họ che giấu các thông tin. Do đó, tôi nghĩ chúng ta cần làm nhiều hơn nữa và tiếp tục ép họ chia sẻ thông tin".

- Bác sĩ Deborah Birx cho biết hôm thứ Tư rằng Providence, Rhode Island, đã nổi lên trở thành một khu vực quan tâm của lực lượng đặc nhiệm chống dịch do vị trí nằm giữa hai điểm nóng là thành phố New York và khu vực Boston

- Tổng thống Trump cho biết hôm thứ Tư rằng các hướng dẫn mới liên quan đến việc ngăn chặn sự lây lan của coronavirus trong khi mở lại nền kinh tế sẽ được công bố tại một cuộc họp báo vào thứ Năm.

- Thị trưởng New Orleans gia hạn lệnh ở nhà cho đến ngày 16 tháng 5

- Thống đốc tiểu bang Connecticut công bố hướng dẫn đeo khẩu trang mới

- Thị trưởng Los Angeles nói rằng không có buổi hòa nhạc hay sự kiện thể thao nào trong thành phố cho đến năm 2021

- Nông dân chăn nuôi bò sữa tại California buộc phải vứt sữa khi trường học và nhà hàng đóng cửa

*Cập nhật đến 7h tối ngày 13/04 (theo giờ Houston, TX):

Tại Hoa Kỳ:
- Tổng số ca nhiễm: 586,377
- Số ca tử vong: 23,610
- Số ca hồi phục: 36,218

Cụ thể:
Tiểu bang Ca nhiễm Ca tử vong
+ New York MAP » 195,031 10,056
+ New Jersey MAP » 64,584 2,443
+ Massachusetts 26,420 844
+ Michigan MAP » 25,487 1,601
+ Pennsylvania 24,251 536
+ California MAP » 24,032 715
+ Illinois 22,025 798
+ Louisiana 21,016 884
+ Florida 20,593 469
+ Texas 14,307 305
+ Connecticut 13,381 602
+ Georgia 12,759 463
+ Washington 10,411 513
+ Maryland MAP » 8,936 262
+ Indiana MAP » 8,236 350
+ Colorado MAP » 7,691 308
+ Ohio MAP » 6,975 274
+ Virginia MAP » 5,747 149
+ Tennessee MAP » 5,483 114
+ North Carolina 4,815 89
+ Missouri 4,388 130
+ Alabama MAP » 3,805 104
+ Arizona MAP » 3,702 122
+ South Carolina 3,439 87
+ Wisconsin MAP » 3,428 155
+ Nevada MAP » 3,028 114
+ Rhode Island 2,976 73
+ Mississippi MAP » 2,942 98
+ Utah MAP » 2,363 18
+ Oklahoma MAP » 2,069 98
+ Kentucky MAP » 2,048 106
District of Columbia 1,955 52
+ Delaware MAP » 1,761 41
+ Iowa MAP » 1,711 44
+ Minnesota 1,650 70
+ Oregon 1,584 53
+ Idaho MAP » 1,426 27
+ Arkansas MAP » 1,410 29
+ Kansas MAP » 1,383 62
+ New Mexico MAP » 1,345 31
+ New Hampshire 985 23
Puerto Rico MAP » 903 45
+ South Dakota 868 6
+ Nebraska MAP » 814 18
+ Vermont MAP » 748 28
Guam 716 6
+ Maine MAP » 698 19
+ West Virginia 631 9
+ Hawaii MAP » 502 9
+ Montana MAP » 394 7
+ North Dakota 331 9
+ Wyoming MAP » 275 1
+ Alaska MAP » 275 6
Virgin Islands 51 1
Northern Mariana Islands 11 2
American Samoa 0 0 0 0

-80 triệu người Mỹ sẽ nhận được séc kích thích được gửi trực tiếp vào tài khoản ngân hàng của họ trong tuần này, Bộ Tài chính cho biết

-Tòa Bạch Ốc phản ứng lại với những đồn đoán của giới truyền thông về thông tin Tổng thống sẽ sa thải bác sĩ Fauci

-TT Trump nói rằng ông sẽ yêu cầu trì hoãn cuộc điều tra dân số năm 2020

-South Dakota là tiểu bang đầu tiên thực hiện thử nghiệm lâm sàng hydroxychloroquine trên toàn tiểu bang để điều trị virus Vũ Hán

-Một mô hình theo dõi dịch bệnh có ảnh hưởng được Tòa Bạch Ốc trích dẫn cho biết hôm nay là ngày cao điểm cho các ca tử vong.

-Quan chức y tế Kansas cho biết đợt bùng phát đầu tiên của tiểu bang gắn liền với một cuộc tụ họp tôn giáo dẫn đến 4 ca tử vong và 46 trường hợp dương tính.

-Trong khi Thống đốc tiểu bang Texas, Greg Abbott cho biết ông dự định ban hành lệnh trong tuần này với các hướng dẫn để mở lại các doanh nghiệp trong tiểu bang, Thị trưởng Houston Sylvester Turner cho biết thành phố của ông chưa sẵn sàng.

*Cập nhật đến 7h tối ngày 11/04 (theo giờ Houston, TX)

Tại Hoa Kỳ:
- Tổng số ca nhiễm: 532,879
- Số ca tử vong: 20,577
- Số ca hồi phục: 30,453

Cụ thể:
Tiểu bang Ca nhiễm Ca tử vong
+ New York MAP » 180,458 8,627
+ New Jersey MAP » 58,151 2,183
+ Michigan MAP » 22,646 1,280
+ Pennsylvania MAP »21,711 500
+ California MAP » 21,514 598
+ Massachusetts MAP » 20,974 599
+ Louisiana MAP » 20,014 806
+ Florida MAP » 18,486 437
+ Illinois MAP » 17,887 607
+ Texas MAP » 12,746 264
+ Georgia MAP » 12,159 428
+ Connecticut 10,538 448
+ Washington 9,887 483
+ Maryland 7,694 206
+ Indiana 7,435 330
+ Colorado 6,510 253
+ Ohio 6,250 247
+ Virginia MAP » 5,077 130
+ Tennessee 4,867 105
+ North Carolina 4,310 84
+ Missouri 3,799 114
+ Arizona MAP » 3,393 112
+ Alabama 3,167 91
+ Wisconsin 3,068 131
+ South Carolina 3,065 72
+ Nevada 2,720 107
+ Mississippi 2,642 93
+ Rhode Island 2,349 56
+ Utah 2,206 18
+ Oklahoma 1,868 93
District of Columbia 1,778 47
+ Kentucky MAP » 1,704 91
+ Iowa MAP » 1,510 34
+ Minnesota 1,427 64
+ Idaho MAP » 1,396 25
+ Oregon MAP » 1,371 48
+ Delaware MAP »1,326 32
+ Kansas MAP » 1,271 51
+ Arkansas MAP »1,226 24
+ New Mexico 1,091 19
+ New Hampshire 885 22
Puerto Rico 788 42
+ Nebraska 714 18
+ Vermont MAP » 711 25
+ South Dakota 626 6
+ Maine MAP » 616 19
+ West Virginia 580 5
Guam 578 5
+ Hawaii 463 8
+ Montana 377 6
+ North Dakota 293 7
+ Alaska 255 6
+ Wyoming 253 0
Virgin Islands 51 1
Northern Mariana Islands 11 20 2 4
American Samoa 0 0 0 0

- Lần đầu tiên trong lịch sử: TT Trump đã tuyên bố thảm họa lớn ở 50 tiểu bang cùng một lúc. Tổng thống Trump đã ban hành một tuyên bố thảm họa lớn cho bang Utah vào thứ Bảy, đây là tiểu bang cuối cùng.

- "Tất cả hành khách và tài xế trên phương tiện công cộng, xe buýt và phương tiện cho thuê cũng phải đeo khẩu trang", Thị trưởng Carlos Gimenez của Miami cho biết

- 550 thủy thủ trên USS Theodore Roosevelt đã thử nghiệm dương tính theo tuyên bố từ Hải quân Hoa Kỳ.

- IRS gửi check hỗ trợ đầu tiên cho công dân Hoa Kỳ

- Các gia đình ở Florida và Idaho sử dụng các lợi ích của Chương trình Hỗ trợ Dinh dưỡng Bổ sung hiện được phép sử dụng thẻ (EBT) mua thực phẩm online thông báo từ Bộ trưởng Nông nghiệp Hoa Kỳ Sonny Perdue

- Ngũ Giác Đài đang sử dụng thẩm quyền Đạo luật Sản xuất Quốc phòng để đẩy mạnh sản xuất khẩu trang N95

- Thống đốc bang Texas Greg Abbott đang từ bỏ các quy định về người có giấy phép đào tạo bác sĩ (PIT) để hỗ trợ lực lượng y tế trong việc chăm sóc sức khỏe chống đại dịch