(บางส่วนของบทความ) จากรายการ หนุ่ยทอล์ก ประจำวันที่ 15 สิงหาคมที่ผ่านมา เรื่อง “ถอดกลยุทธ์ จีนปราบโควิด ช่วยชีวิตคนอย่างไร?”

รองศาสตราจารย์ ดร.เจษฎา เด่นดวงบริพันธ์ อาจารย์ประจำภาควิชา​ชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เห็นด้วยกับรองศาสตราจารย์ ดร.ปิติ ศรีแสงนาม เรื่องความสำคัญของผู้นำ

“ทั้งนี้ไม่จำเป็นจะต้องดึงคนให้ลงจากตำแหน่ง แต่ต้องเปลี่ยนคนที่ออกไปสื่อสารกับสังคมได้แล้ว ภาษาทางการเมืองเขาเรียกว่า เอาคนที่ ‘หน้ายังไม่ช้ำ’ ออกไปสื่อสารให้คนเข้าใจมากขึ้น ปัญหาอีกอย่างนึงคือประชาชนไม่ได้อยากฟังแค่เรื่องสาธารณสุข พวกเขาฟังมาปีกว่าแล้ว แต่พวกเขาอยากฟังมุมมองทางเศรษฐกิจ รัฐศาสตร์ อุตสาหกรรมหรือภาคท่องเที่ยวว่ามีแผนทางออกอะไรบ้าง มากกว่าที่จะรอว่ารัฐสั่งให้ทำอะไร ผมว่าเราน่าจะแก้วิกฤตศรัทธาได้ดีขึ้นครับ”

รองศาสตราจารย์ ดร.เจษฎา เด่นดวงบริพันธ์ ยังเสริมอีกว่า “หลายคนคิดว่าอู่ฮั่นโมเดลคือความสำเร็จ แต่มุมของวิทยาศาสตร์และการแพทย์กลับมองว่าอู่ฮั่นคือความล้มเหลวและความผิดพลาดที่กลายเป็นบทเรียนครั้งใหญ่ที่สุด ที่จีนเองภายหลังต้องออกมายอมรับและเอามาปรับใช้กับเมืองอื่น ๆ จนเกิดเป็น ‘กว่างโจวโมเดล’ รวมถึงแพตเทิร์นต่อไปที่จะเอามาสู้กับสายพันธุ์เดลตา”

“หนึ่งในความล้มเหลวของอู่ฮั่นโมเดลคือการปฏิเสธข่าวว่ามีการระบาดที่ตลาดปลาในเมืองอู่ฮั่น พอมีการระบาดเกิดขึ้นก็ไม่ยอมรับอีกว่าสามารถแพร่จากคนสู่คนได้ แต่กลับบอกว่าติดมาจากสัตว์ จนกลายเป็นการระบาดครั้งใหญ่ถึงจะออกมายอมรับ มีนายแพทย์ใหญ่คนหนึ่งออกมาพูดถึง ‘Golden Period’ หรือวินาทีทอง ที่ถ้าควบคุมตั้งแต่ตอนนั้นก็สามารถควบคุมการแพร่ระบาดได้ แต่จีนเลยช่วงเวลาของ Golden Period นั้นมานานแล้ว ทำให้เกิดเป็นอู่ฮั่นโมเดลที่ล็อกดาวน์เมืองทั้งหมด 72 วันตามมา ซึ่งจีนมองว่าต้องไม่เกิดเหตุการณ์แบบนี้อีก จะทำอะไรต้องเร็ว สิ่งที่จีนทำได้คือการตรวจเชื้อวันละ 1 ล้านคน”

ท้ายที่สุดรองศาสตราจารย์ ดร.เจษฎา เด่นดวงบริพันธ์มองว่า ถึงแม้อู่ฮั่นโมเดลคือโมเดลใช้งานได้สำเร็จ แต่ก็แลกมาด้วยวิกฤตและความเสียหาย เป็นตัวอย่างของบทเรียนที่ดีให้แก่การจัดการในเมืองอื่น ๆ อย่าง กว่างโจวโมเดลต่อมา แต่ก็ต้องถามว่าประเทศไทยทำอย่างเขาได้หรือเปล่า?

รองศาสตราจารย์ ดร.เจษฎา เด่นดวงบริพันธ์ เสริมเรื่องการจัดการของผู้นำว่า “ต้องจัดการโครงสร้างใหม่ ดึงเอกชนเข้ามาร่วมเยอะ ๆ เลิกรวมศูนย์ ประเภทที่ตัวเลข ชุดตรวจหรือการรักษาต้องอยู่ในมือฉันเท่านั้นควรเปลี่ยนได้แล้ว เลิกคิดแต่ว่ารัฐคือผู้คุมทุกอย่างได้แล้ว ในสภาวะที่เราไม่สามารถเปลี่ยนผู้นำได้ สิ่งที่เราทำได้ในวันนี้คือเปลี่ยนกลไกในการตัดสินใจทั้งหมด”

ประเด็นสุดท้ายที่พูดคุยกันยังคงอยู่กับเรื่องวัคซีน mRNA ยังคงเป็นคำตอบของไทยในเวลานี้หรือไม่? รองศาสตราจารย์ ดร.เจษฎา เด่นดวงบริพันธ์ กล่าวว่า

“mRNA หรือวัคซีนที่เป็นโปรตีนมีความจำเป็นตั้งแต่แรก จนถึงวันนี้ รวมถึงอนาคตด้วย อย่าลืมว่ากลไกของจีนไม่ได้พึ่งแค่วัคซีนอย่างเดียว แต่รวมถึงการล็อกดาวน์อย่างเข้มข้น การระดมตรวจอย่างมหัศจรรย์ การเยียวยาที่สามารถแบ่งปันอาหารกันได้ ไปจนถึงเศรษฐกิจเขาใหญ่เพียงพอที่ไม่ต้องเดินทางไปไหนก็ยังประคองตัวกันได้

ดังนั้นการที่เขาใช้วัคซีนระดับกลางจึงเพียงพอสำหรับการระบาดของสายพันธุ์เดิมหรืออัลฟา แต่การมาถึงของสายพันธุ์เดลตาทำให้นักวิจัยของจีนเริ่มพัฒนาวัคซีนเจเนอเรชันที่ 2 สำหรับใช้ในปีหน้าแล้ว เพราะเขาต่างรู้ดีว่าวัคซีนตัวเดิมเริ่มประสิทธิภาพถดถอย ขณะเดียวเขาก็เห็นแล้วว่าประสิทธิภาพของ mRNA นั้นได้ผล จึงเริ่มมีการผลิตและคาดว่าจะนำมาฉีดให้กับประชาชนในฐานะวัคซีนบูสต์เข็มที่ 3 ไปจนถึงคนที่ยังไม่ได้ฉีดด้วยเช่นกัน แต่ปัญหาของประเทศเราไม่ใช่ว่าวัคซีนตัวไหน แต่จำนวนที่มันไม่พอสำหรับคนทั้งประเทศนี่แหละที่เป็นปัญหา ซึ่งเป็นปัญหามาตั้งแต่โครงสร้าง แต่การมาของเดลตามันเปลี่ยนวิธีคิดทุกอย่างไปโดยปริยาย สิ่งที่ผมกังวลคือในช่วงเวลา 1 เดือนที่ผ่านมาเราไม่ได้ยินคำตอบใหม่ ๆ จากรัฐบาลเลย”

“ผมมักโพสต์เสมอว่าขอวัคซีนเพิ่มได้ไหม วันนี้เราต้องการลดการตายก่อน การตายเป็นเรื่องใหญ่มากกว่าการติดเชื้อ ผู้สูงอายุในบ้านเราเพิ่งฉีดวัคซีนไปเพียง 10-20% ถ้าเป็นประเทศอังกฤษเขาเน้นฉีดที่ผู้สูงอายุก่อนแล้วค่อย ๆ ไล่อายุลงมาด้วยซ้ำ แต่บ้านเรากลับฉีดสะเปะสะปะมาก ผมว่าต้องเปลี่ยนแผนใหม่ ต้องระดมซื้อวัคซีนให้มากขึ้น รวมถึงฉีดให้กับผู้สูงอายุให้เร็วที่สุดภายในเวลากี่เดือนก็ว่าไป ทำแค่ 2 อย่างนี้ก็เพียงพอมากกว่าจะไปเรียกร้อง mRNA แล้วครับ แต่ผมกลับไม่เห็นอะไรเลย”

หากคุณใส่ใจสิ่งแวดล้อม พร้อมกับรักหนังสยองขวัญ GAIA คือหนังที่คุณต้องหามาดู
.
Gaia คือหนังสยองจากประเทศแอฟริกาใต้ ที่ได้รับการยกย่องจากนักวิจารณ์ให้เป็นหนังสยองแนวทาง Eco-Horror* ที่เด็ดดวงเรื่องนึง
โดยหนังเล่าเรื่องของ แกบี้ เจ้าหน้าที่ดูแลป่าที่ประสบอุบัติเหตุระหว่างปฏิบัติหน้าที่ เธอได้รับการช่วยเหลือจากสองพ่อลูกผู้พำนักในกระท่อมกลางป่า หญิงสาวสัมผัสได้ถึงพฤติกรรมประหลาดของทั้งคู่ที่ผูกจิตเชื่อมโยงกับพงไพรภายนอก ทว่าความน่าสะพรึงกลัวที่แท้จริงกำลังจะมาเยือนในไม่ช้า เมื่อพระแม่ธรณีตื่นจากการหลับใหล และเผยร่างที่แท้จริงของเธอให้มนุษย์ศิโรราบ
.
*Eco-Horror นั้นหมายถึงหนังสยองขวัญที่พูดถึงความรุนแรงจากธรรมชาติอาเพศ ผลกระทบระหว่างมนุษย์ สัตว์ พืช ในระบบนิเวศที่แปรปรวนวิปริต ตัวอย่างหนังแนวนี้ก็เช่น The Birds, The Bay, The Host, Annihilation, The Happening, Godzilla (ก็ถูกนับเป็น Eco-Horror ในบางมุม)
.
สำหรับ Gaia นั้น Jaco Bouwer ผู้กำกับ และ Tertius Kapp โปรดิวเซอร์ และคนเขียนบท ได้ลงลึกไปยังการค้นคว้าศาสนาอับราฮัม ระบบนิเวศวิทยา ชีววิทยา ไปสู่การศึกษาระบบเห็ดรา ในการสร้างเครือข่ายวงศ์วานภายใต้ผืนธรณี ซึ่งนำไปสู่จินตนาการชวนผวาน่าสะพรึงของหนังเรื่องนี้
.
ในส่วนของชื่อหนัง Gaia เป็นการหยิบยกมาจากตำนานเทพปรณัมกรีกโบราณ ถึงพระนาง Gaia ผู้ได้ชื่อว่าเป็นเทวีองค์แรกของโลก นางถือเป็นพระแม่ธรณีผู้ให้กำเนิดสรรพสิ่งต่าง ๆ และชื่อหนังเรื่องนี้ก็เป็นการบอกใบ้ให้เรารู้ว่ามนุษย์ไม่มีทางยิ่งใหญ่ไปกว่าธรรมชาติได้
.
นอกจาก Gaia จะได้รับคำชมล้นหลามจากนักวิจารณ์ หนังยังคว้ารางวัลถ่ายภาพยอดเยี่ยมจากเทศกาลภาพยนตร์ชั้นนำอย่าง SXSW Film Festival ปีล่าสุด
Gaia มีกำหนดลงสตรีมมิ่งที่อเมริกา 25 มิถุนายนนี้
ชมตัวอย่าง
https://www.youtube.com/watch?v=e9QbbTp5pE8

หมายเหตุ อันนี้โพสต์บ่น

เนื่องจากรอบที่แล้วที่ผมบ่นไปเรื่องการให้คำปรึกษา

ก็มีคนมาแย้งอยู่พอดูนะครับว่า

การให้คำปรึกษาปรึกษากว้างๆ
มันมีผลประโยชน์ต่อการให้เขาไปศึกษาเรียนรู้เอง
เป็นทักษะติดตัว

ซึ่งผมก็อยากจะมาบ่นต่ออีกรอบนะครับ
ว่า ................ ก็ใช่
มันก็จริงอยู่ ..................... แต่คุณต้องใช้มันให้ถูกกรณีครับ

----------------------------

ตัวอย่างที่ผมบอกไปรอบก่อน ผมแบ่งคนออกเป็นสามกลุ่ม
รอบนี้จะอธิบายให้ละเอียดกว่าเดิม
ว่าทั้งสามกลุ่มมีเอกลักษณ์เฉพาะยังไงบ้าง

กลุ่ม 1. บอกว่าอยากทำอะไรสักอย่าง
*แต่ไม่เคยพยายามที่จะลองค้นหาความรู้หรือทดลองอะไรก่อนเอง*

ซึ่งกลุ่มนี้นะ ต่อให้คุณป้อนอะไรให้เขาไป เขาก็ไม่ทำมัน
ผมถึงได้บอกว่ามันเสียเวลาที่จะไปยุ่งกับเขา

กลุ่ม 2. คือคนที่ *พยายามจะลองเรียนรู้ด้วยตัวเองแล้ว*
แต่ทำไม่ได้เพราะหาจุดเริ่มไม่ได้
ไม่รู้ว่าจะเริ่มตรงไหน

กลุ่ม 3. คือคนที่หาเริ่มแล้ว
แต่ติดขัดไปต่อไม่ได้ ถึงได้มาขอความช่วยเหลือ

ซึ่งทั้งสามกลุ่มนี้คือกลุ่มคนที่อยู่ใน "โซนพื้นฐาน"
ตามภาพที่ผมวาดมา

*ผมไม่ได้พูดถึงกลุ่มคนที่มีพื้นฐานแน่นแล้ว*
ซึ่งอยู่ในโซนเรียนรู้ตัวเองได้

ซึ่งการให้คำปรึกษา**อย่างกว้างๆ**นะ
มันเหมาะกับคนที่อยู่ในโซนระดับกลางขึ้นไป

*มันไม่ได้เหมาะกับคนที่ยังอยู่ในโซนเรียนรู้พื้นฐานครับ*

--------------------------------------

อธิบาย

ภาพที่ผมเขียนมานี้ ผมวาดเป็น 2 มิติให้มันเข้าใจง่ายๆ
ถ้าเป็นระดับความสัมพันธ์จริง มันจะมีความซับซ้อนอย่างน้อย 3 มิติขึ้นไป

อย่างสมมุติว่าคุณมีความตั้งใจจะทำอะไรให้สำเร็จสักอย่าง
โดยสิ่งๆนั้นอยู่ในโซน C

ความรู้โซน B+D คือความรู้เสริมที่ช่วยผลักดันความรู้หลักที่จำเป็น

ส่วนความรู้โซน A+E คือสิ่งที่ดูเหมือนจะใช่
แต่จริงๆแล้วไม่มีประโยชน์ต่อความจำเป็นเท่าที่ควร

ซึ่งประเด็นนั้นมีอยู่ว่า
*มนุษย์มีเวลาในการเรียนรู้จำกัด*

มนุษย์ไม่สามารถที่จะเรียนทุกอย่างพร้อมกันได้หมด

สมมุติว่าเขามีศักยภาพที่จะเรียนได้พร้อมกัน 3 เรื่อง
การที่เขาจะไปถึงจุดหมายของเขาอย่างมีประสิทธิภาพได้
เขาจะต้องเรียน B-D แล้วทิ้ง A+E ไป

ซึ่ง ......... สมมุตินะครับว่า
คุณไปบอกเขาว่า "คุณต้องเรียนรู้เรื่องพื้นฐาน"

......... แต่

.................... คุณไม่ได้บอกเขาว่า
"มันมีอะไรที่เป็นเรื่องพื้นฐานบ้าง"

มันมีความเป็นไปได้ครับว่า
เขาจะเริ่มที่ A หรือ E แทน

หรือไม่ถ้าซวยหน่อย ก็เริ่มที่เลย Z กับ F ไป

*เพราะเขาไม่รู้ว่าอะไรเป็นความรู้พื้นฐานที่จำเป็นต่อเป้าหมายของเขา*

การที่คุณจะชี้แนะให้เขาพัฒนาตนอย่างมีประสิทธิภาพได้
คุณต้องมอบความรู้ขั้นต่ำให้เขาครับว่า
เขาจะต้องเริ่มที่จุด B-D

แทนที่จะจับโยนเขา ให้เขาสุ่มตกลงไปในโซนอื่นแทนครับ

ที่ว่ามานี้ คือกรณีของคนที่อยู่ในกลุ่ม 2
คือเขาไม่มีความรู้ที่จะทราบได้ว่า
ต้องเริ่มตรงไหนถึงจะพัฒนาการเรียนรู้อย่างมีประสิทธิภาพได้

-----------------------------

ต่อมา

ก่อนที่บุคคลหนึ่งๆจะสามารถเรียนรู้อะไรด้วยตัวเองได้นั้น
เขาจะต้องมีความรู้พื้นฐานในระดับหนึ่งก่อน

ซึ่งความรู้พื้นฐานเหล่านี้
จะเป็นบันไดให้เขาเข้าสู่โซนการเรียนรู้ด้วยตัวเองได้

และในขณะเดียวกัน ทุกเรื่องมันจะมี*กำแพงความรู้ขั้นต่ำ*อยู่
ที่เขาจะไม่สามารถผ่านด้วยตัวเองได้ ถ้าไม่มีการชี้นำที่เจาะจง

ซึ่งระดับกำแพงอันนี้จะต่างกันไปตามความสามารถของแต่ละบุคคล

*แต่* มันจะมีจุดร่วมอยู่อย่างเดียวกันคือ
บุคคลที่เจอกำแพงนี้
คือกลุ่มคนที่ได้พยายามเรียนรู้หรือลองทำอะไรแล้ว

นี่คือคนกลุ่มที่ 3.

ซึ่ง ........ ตรงนี้ก็เหมือนกันครับ

การที่คุณจะไปบอกว่า "คุณต้องเรียนรู้เรื่องพื้นฐาน" เพิ่มนะ
........มันไม่มีประโยชน์ครับ

เพราะ *เขากำลังทำมันอยู่แล้ว*

ปัญหาของเขามันอยู่ที่
*เขาไม่สามารถทำลายกำแพงนั้นด้วยตัวเองได้*

และการที่เขาจะสามารถทำลายกำแพงนั้นได้
มันจะต้องมีคนมาอธิบายให้เขาฟังว่า *กำแพงนั้นคืออะไร*

ซึ่งการจะอธิบายแบบกว้างเกินไป
มันไม่ได้เป็นการช่วยให้เขารู้ได้เลยว่า
อะไรคือกำแพงที่ขวางเขาอยู่

และถ้าเขาเป็นบุคคลที่มีศักยภาพในการทำลายกำแพงนั้นเอง
เขาก็ทำได้ และเป็นคนที่อยู่ในโซนกลางไปแล้ว

ซึ่งคนกลุ่มกลางนะ
*ไม่ได้มีความจำเป็นอะไรที่จะต้องมาขอคำปรึกษาด้วยซ้ำครับ*

ฉนั้น การที่คุณจะให้คำปรึกษานะ
มันจะต้องมีความชัดเจนในระดับหนึ่ง
ที่ทำให้เขารู้ได้ว่ากำแพงนั้นคืออะไร
และสมค่ากับความพยายามของเขาครับ

-------------------------------------------
-------------------------------------------

อันนี้ขอยกตัวอย่างจริงที่เจอมาหน่อย

มีบุคลากรอยู่คนหนึ่งอยากจะเป็น Game Level Designer
(อธิบายย่อๆว่า เป็นอาชีพออกแบบสิ่งแวดล้อมในเกม)

ยกตัวอย่างความรู้ที่จำเป็นต่ออาชีพนี้
ก็จะมีด้าน 3DCG เป็นโซน C
สถาปัตยกรรม สิ่งแวดล้อม ชีววิทยา ออกแบบระบบเกม เป็นโซน B+D

แล้วบุคลากรนี้จบสถาปัตย์มา

ซึ่งถ้าจะถามว่า อยากทำเกมแล้วทำไมไปเรียนสถาปัตย์
เขาก็ตอบมาว่า
.......... เพราะเลือกเรียนสายวิชาใกล้เคียงสุดที่พ่อแม่เข้าใจและรับได้

................ ซึ่งจริงๆแล้วมันก็ไม่ได้แย่ครับ

เพราะความรู้ด้านสถาปัตย์นะ
มันอยู่ในโซน B ที่เอามาใช้เสริมกันได้
แล้วเขาอยู่ในโซนผู้เชี่ยวชาญของโซนนี้อีกทีแล้ว

*แต่* ปัญหานั้นมีอยู่ว่า

ความรู้ด้าน 3DCG ที่จำเป็นต่องานเกม
มันมีความเฉพาะเรื่องต่างกันกับที่ใช้ในงานสถาปัตย์
ทำให้ความรู้โซน C ของเขายังอยู่ในโซนพื้นฐานอยู่เลย

แล้วเขาก็ไม่ได้เรียนมันจากคณะเพราะคณะไม่ได้สอน
แล้วต้องไปงมเอาเอง

ซึ่งจริงๆแล้วนะ
**ถ้าได้รับการชี้แนะต่อ**
คนที่โซนสถาปัตย์สูง แต่โซน 3DCG สำหรับเกมต่ำ
จะเรียนรู้งานได้เร็วกว่า
คนที่โซนสถาปัตย์ต่ำ แต่โซน 3DCG สำหรับเกมสูง

*แต่*

นั่นเป็นสิ่งที่สถาบันการศึกษาเรียกร้องจากคนที่จะมาศึกษา
ไม่ใช่กิจการธุรกิจต่างๆที่เรียกร้องความสามารถในปัจจุบันของบุคลากร

ซึ่งสิ่งที่กิจการเรียกร้องจากการทำงานนะ
"การใช้งานได้เลย"
มันมีค่ากว่า
"ความเป็นไปได้ในการเติบโตของเขาในอนาคต"

เกิดวันหนึ่งมีคนมาสมัครงานแล้วบอก
"ผมยังทำอันนี้ไม่เป็นครับแต่เรียนรู้ได้"

มันก็มีโอกาสสูงมากที่ผู้รับสมัครจะตอบ
"งั้นไปเรียนให้ทำได้มาก่อนค่อยสมัครอีกทีละกัน"

ผลที่จะได้ก็คือ

ถ้ากิจการสามารถรับได้แค่คนเดียว
มันมีโอกาสสูงมากที่เขาจะแพ้
คนที่โซนสถาปัตย์ต่ำ แต่โซน 3DCG สำหรับเกมสูง แทน

**เพราะคนอื่นมีความสามารถที่ตรงกับความต้องการนั้นมากกว่า**

และสาเหตุต้นตอที่อาจทำให้เขาแพ้นั้น
ก็เป็นเพราะเขาไม่ได้รับการชี้แนะให้เริ่มในโซนที่มันเหมาะสม

คือโยนไปว่า ให้ไปเรียนเรื่องพื้นฐาน
แต่ไม่ได้บอกเขาว่า
"เรื่องพื้นฐาน" ที่มันตรงกับความต้องการเขาคืออะไรครับ

หนอนปีศาจทะเลทราย : https://youtu.be/Uk-eRlhSRns
เราควรจะดีใจที่สัตว์เหล่านี้สูญพันธุ์ไปแล้ว : https://youtu.be/78Q4q6hEijk
ไก่หัวขาด :
FB : https://www.facebook.com/FNDiary
IG : https://goo.gl/FnJaQ6 IG : FNDiary
LINE Sticker :https://store.line.me/search/en?q=jr_krit
Twitter : https://twitter.com/diary_fn
-------------------------------------------
♫ Background Music ♫
真夏のレモネード【音楽素材MusMus】Music by MusMus https://musmus.main.jp/
==Photo Credits==
www.pixabay.com
www.freepik.com

ทำไมหมาถึง...ไม่เลือก : https://youtu.be/Pl7iRbV4-V4
เรื่องที่น้อยคนรู้เกี่ยวกับกล้วย : https://youtu.be/NBdqsT6LoSM
FB : https://www.facebook.com/FNDiary
IG : https://goo.gl/FnJaQ6 IG : FNDiary
LINE Sticker :https://store.line.me/search/en?q=jr_krit
Twitter : https://twitter.com/diary_fn
-------------------------------------------
♫ Background Music ♫
African Instrumental Beat : Produced by Sammy Rowdy = www.sammyrowdy.com

รีวิวหนังสือ "เตรียมสอบเข้าหมอ" วิชาเคมี ชีวะ ไทย ความถนัดแพทย์ แบบละเอียด by พี่มะเฟือง
แจกหนังสือเคมีครูกุ๊ก 10 รางวัล! ร่วมกิจกรรมได้ที่ comment เลยจ้า (กติกาอยู่ที่ 11:13 )

Timestamp
0:33 เคมี
3:56 ชีวะ
7:21 ความถนัดแพทย์
9:18 ภาษาไทย
11:13 กติกาแจกหนังสือ 10 รางวัล!!

คลิปอื่นๆ:
EP1 รีวิวหนังสือ "เตรียมสอบเข้าหมอ" วิชาเลข ฟิสิกส์ สังคม ► https://youtu.be/Ri_F1SXu-Kk
เตรียมสอบเข้าหมอยังไงดี? หนักแค่ไหน ► https://youtu.be/CckzAtqqbM4

ชีทสรุปฟิสิกส์ เคมี อังกฤษ เขียนโดยพี่มะเฟืองแพทย์จุฬา ถามเพิ่มเติมได้ที่ ► IG @noteworthy.mf หรือ LINE @qoy2440z (มี@)
-กระทู้แนะนำหนังสือ+วิธีเตรียมตัวของเรา https://www.dek-d.com/board/view/3717344/
-กระทู้แนะนำหนังสือวิชาภาษาอังกฤษ https://www.dek-d.com/board/view/3879020/

Playlist เทคนิคเรียนมากมาย ►https://www.youtube.com/playlist?list=PLTJCEM4DIXFvpoFqH83Cwty_hYaGWJ-l3

ติดตามเทคนิคเรียนอีกมากมายที่ ► http://bit.ly/NoteworthyMF
ติดตามไดอารี่การเรียนหมอของเราทุกวันได้ที่ ► Instagram : @ffim.medcu60 https://www.instagram.com/ffim.medcu60


[This video is no sponsored]
-----------------------------------------------------------------------
Find me more !
Fanpage : Noteworthy.mf (https://www.facebook.com/noteworthy.mf)
Instagram : @ffim.medcu60 (https://www.instagram.com/ffim.medcu60)

-----------------------------------------------------------------------
Contact for work
Email : mmiiffyy1999@gmail.com
Instagram : @ffim.medcu60 (https://www.instagram.com/ffim.medcu60)