ประเทศไทยนี้มีอนุสาวรีย์พระเจ้าตากสิน และ สมเด็จพระนเศวรฯ มากที่สุดในหลายจังหวัด แต่ในจังหวัดอุตรดิตถ์ มีอนุสาวรีย์ ของชาวบ้านคนหนึ่ง ที่เติบใหญ่ได้เป็นทหารเอกพระเจ้าตาก ได้เป็นพระยาครองเมือง ในที่สุด

"พระยาพิชัยดาบหัก"

ตั้งแต่หน้าศาลากลางจังหวัด, อำเภอพิชัย บ้านเกิด, สมรภูมิที่ดาบหัก, วัดแรกที่ร่ำเรียน แม้ชุมทางรถไฟประจำอำเภอ ก็ยังมีอนุสรณ์สถาน รำลึกถึงท่าน

จากเด็กวัด ตะลอนชกมวยตามงานต่างๆ จนชีวิตเปลี่ยน ชกชนะครูมวยเบื้องหน้าพระเจ้าตาก ท่านให้รางวัล 3 ตำลึง ชวนมารับราชการ กลายเป็นทหารเอก ร่วมกู้ชาติบ้านเมือง

ปี พ.ศ. 2325 เข้าสู่ยุครัตนโกสินทร์ รัชกาลที่ ๑ ทรงเล็งเห็นว่าพระยาพิชัยเป็นขุนนางคู่พระทัยสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี ที่มีฝีมือและซื่อสัตย์ จึงชวนเข้ารับราชการในแผ่นดินใหม่

แต่พระยาพิชัยไม่ขอรับตำแหน่ง ด้วยท่านเป็นคนจงรักภักดี ถือคติ "ข้าสองเจ้า บ่าวสองนายมิดี" จึงขอให้สำเร็จโทษตน เป็นการถวายชีวิตตามสมเด็จพระเจ้าตากสิน

หลังจากท่านถูกสำเร็จโทษ วันที่ 7 เมษายน 2325 รัชกาลที่ ๑ มีรับสั่งให้สร้างพระปรางค์ และนำอัฐิของท่านไปบรรจุไว้ ณ วัดราชคฤห์วรวิหาร พระปรางค์นี้ก็ยังปรากฏจนปัจจุบัน

ทายาทของพระยาพิชัยดาบหัก ก็ได้รับราชการสืบมา เป็นต้นตระกูลของนามสกุล วิชัยขัทคะ, วิชัยลักขณา, ศรีศรากร, พิชัยกุล, ศิริปาละ, ดิฐานนท์, เชาวนปรีชา

"พระยาพิชัยดาบหัก" ได้สร้างมรดกอันควรแก่การยกย่องสรรเสริญตลอดกาล ในความซื่อสัตย์สุจริต ความกตัญญูกตเวที ความเด็ดเดี่ยวเฉียบขาดกล้าหาญ รวมถึงความรักชาติ เต็มเปี่ยม

ลายกนก ยกสยาม ตามรอยพระยาพิชัยดาบหัก คืนนี้ เวลา 20.10 น. ทางท็อป นิวส์

"ทุกดวงใจจะรักพ่อ...ตราบนิรันดร์" นิยามรักสุดบูชา จากลิเกธรรมะประวัติเดอะมิวสิคัล เรื่อง อชาตศัตรู นอกจากคุณแอน มิตรชัยกับครอบครัวจะสร้างถวายเป็นพุทธบูชาแล้ว ยังจัดทำเพื่อน้อมรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณเป็นล้นพ้นอันหาที่สุดมิได้ของพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร และยังมุ่งสร้างจิตใต้สำนึกแห่งความกตัญญูรู้คุณของบุตรที่ควรมีต่อบุพการี ซึ่งเป็นคุณธรรมพื้นฐานที่มนุษย์ควรมีอีกด้วย

และในการแสดง ได้อัญเชิญพระบรมราโชวาทตอนหนึ่งเกี่ยวกับ "ความกตัญญูกตเวที" มาเป็นแนวทางและแรงบันดาลใจแก่ ทีมงาน,นักแสดง,ท่านผู้ชมและประชาชนทั่วไปด้วยครับ

“…ความกตัญญูกตเวที คือ สภาพจิตที่รับรู้ความดี และยินดีที่จะกระทำความดีโดยศรัทธามั่นใจ คนมีกตัญญูจึงไม่ลบล้างทำลายความดี และไม่ลบหลู่ผู้ที่ได้ทำความดีมาก่อน หากเพียรพยายามรักษาความดีทั้งปวงไว้ให้เป็นพื้นฐานในความประพฤติปฏิบัติทุกอย่างของตนเอง เมื่อเต็มใจและจงใจกระทำทุกสิ่งทุกอย่างด้วยความดีดังนี้ ก็ย่อมมีแต่ความเจริญมั่นคงและรุ่งเรืองก้าวหน้ายิ่งๆ ขึ้น จึงอาจกล่าวได้ว่าความกตัญญูกตเวทีเป็นคุณสมบัติอันสำคัญยิ่งสำหรับนักพัฒนาและผู้ปรารถนาความเจริญก้าวหน้าทุกคน…”

พระบรมราโชวาทของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชเกี่ยวกับเรื่องความกตัญญูกตเวทีพระราชทานแก่คณะกรรมการวันกตัญญูกตเวทีสภาสังคมสงเคราะห์แห่งประเทศไทย เพื่อเชิญลงพิมพ์ในหนังสือที่ระลึกวันกตัญญูกตเวที และเชิญออกเผยแพร่แก่ประชาชนเป็นแนวทางปฏิบัติ เมื่อวันศุกร์ที่ 8 เมษายน 2526

ยาวมาก แต่ต้อง อ่านนะคะ... นี่แหละ ความกตัญญูกตเวที ของ สัตว์ ที่บางคนเรียกเค้า ว่า "เดรัจฉาน" ใครจะรู้ ว่า "นัยตาเศร้า" คู่นี้มีที่มา ที่ไป น้องจันทร์เจ้า สุนัขไทยเพศหญิง ผู้มีหัวใจภักดี ต่อ ผู้เป็น นาย หรือเจ้าชีวิต แต่ด้วย อุปสรรค และ เคราะห์กรรม นานานับประการ ที่เข้ามาใน ชะตาชีวิต... มูลนิธิเดอะวอยซ์ เสียงจากเรา ได้โอกาส รับ "น้องจันทร์เจ้า" มาตั้งแต่ วันที่ 7เม.ย.2560 จากอาการพิการ 2ขาหลัง ถาวร ได้แต่ แล้วลากตัวไปตามถนนจนมีแผลขนาดใหญ่ และ ในที่สุด... ได้ทำการตัด 2ขาหลัง และ หางออกเพื่อให้ใช้ชีวิตอยู่ได้ดีขึ้น พร้อมที่จะให้ผู้เมตตาเปิดโอกาสให้จันทร์เจ้าได้มีบ้านอีกครั้ง รอทั้งความรัก และ รอทั้งการรักษา เพราะ จันทร์เจ้า ยังขาด ทุนทรัพย์อีกมากจริงๆ
ขอย้อนเล่าประวัติของ"เจ้า จันทร์เจ้า" อีกครั้ง ทางผู้แจ้งเล่าว่า ได้เจอ จันทร์เจ้า ที่พิการ 2ขาหลังมา พาร่างกาย อัน บอบช้ำ ขอข้าวกินอยู่ริมถนนแถวที่ทำงาน เป็นประจำ พอได้ของกินอิ่ม ก็จะรีบเดินลากขาหนีไป เป็นแบบนี้ มาตลอด... ผ่านมาหลายวันเข้า พี่ผู้มีเมตตา ก็เกิดความสงสัยเลย พอสพโอกาส วันนึง จึงเดินตาม แบบ สะกดรอยตาม เจ้าจันทร์เจ้า สุนัขไทยหลังอาน เพศเมีย พิการ 2 ขาหลัง ไป ตามทาง เข้าซอยไปหลายร้อยเมตร จันทร์เจ้าลากร่างไป จนถึงจุดหมาย ซึ่ง เป็นทางที่เป็นสะพานเล็ก กว้างเท่าคนเดินยาว ไป20เมตร และ ที่สุด.... ปลายทางคือ บ้านที่เป็นเพิงไม้เก่า ด้วยความสงสัย จึงลองเรียกหา คนในบ้าน และ ได้ยินเสียง ชายชรามาก (คุณตา) ตอบกลับมาว่า ให้เดินเข้าบ้านมาได้ จันทร์เจ้า เมื่อเห็นว่า มีคน แปลกหน้า เข้าบ้าน ก็เห่าเสียงดังพร้อมกับไปนั่งรอที่ขาคุณตา เราแทบไม่อยากเชื่อ ภาพที่เห็น อยู่ตรงหน้าเลยจริงๆ... ชายชรา ร่างกายผ่ายผอม อยู่ในสภาพที่เรียกว่า ซอมซ่อก็ว่าได้ กับ สุนัขพิการ 1 ตัว อยู่ใน ที่พักพิงแต่เพียงเท่านี้... คุณตาเล่าให้ฟังว่าป่วยมาระยะหนึ่งแล้ว ด้วยวัยชรา และ สุขลักษณะการใช้ ชีวิตที่ยากจนข้นแค้น อดมื้อกินมื้อ จนตอนหลัง ในที่สุด เดินไม่ไหว หาเลี้ยงตัวเอง ยังไม่ไหวเลย นับประสา อะไร กับ การหาข้าวให้สุนัขกิน? แต่เจ้าสุนัขตัวนี้ ก็ไม่เคย ทิ้งคุณตาไปไหนเลย มานับปี ตั้งแต่นั้นมา เจ้าจันทร์เจ้า ก็เลยออกหากิน ตามท้องถนน คุ้ยขยะ ประทังชีวิตไปวันๆ จนมาเจอ ผู้เล่า (ผู้ให้ข้าว) แต่แล้ว ชะตากรรม ไม่เมตตา ทั้งคุณตา และ จันทร์เจ้าเลย ในที่สุด ชีวิต สุนัขข้างถนน ก็ประสบอุบัติเหตุ ถูกรถชนเข้าจนได้...😔คุณตาร้องขอ ทางผู้แจ้งว่า ได้โปรด ช่วยเจ้าจันทร์เจ้าด้วย ส่วนตัวคุณตาเองจะต้องไปรักษาตัวที่รพ.ตามยถากรรมต่อไป ต่อรูปถัดไปนะคะ 😭🙏🏻